حذف هاتگرام از گوگل پلی و مقدمه چینی آمریکا

برای پذیرش جهانی ناظر کبیر

نویسنده و کارشناس : سید عبدالمجید زواری 

طی چند روز گذشته اغلب کاربران گوگل پلی در ایران با پیامی مواجه شدند که مضمون آن این بود که به دلیل مخرب بودن و ناامن بودن برنامه هاتگرام باید این برنامه از گوشی حذف شود و پس از یکی دو روز هم به صورت اتوماتیک این برنامه از گوشی کاربران ایرانی حذف شد. چندی پیش هم کمپانی اپل دسترسی کاربران ایرانی را به برخی از برنامه ها محدود کرده بود. همچنین اکانت و پست های برخی از مدیران و کاربران ایرانی نیز به دلیل انتشار پست های مرتبط با سپاه حذف و یا از دسترس خارج شد.

همه این اقدامات از آغاز دوره جدیدی از نظم جهانی به رهبری آمریکا خبر می دهد. نظم جدیدی که آمریکا با استفاده از نفوذ فناورانه خود بی محابا و به عریان ترین شکل ممکن خواهان دیکته کردن خواسته های خود به کشورهای جهان است. نظم جدیدی که در میدان دیپلماسی نیز ترامپ با یکجانبه گرایی حداکثری و خروج از معاهدات مختلف، کشورهای دیگر را تمکین از شرایط جدید دعوت می کند و با صدای بلند از آغاز دور جدیدی از رهبری آمریکا در معادلات بین المللی خبر می دهد.

big brother watching you

به گواه اسناد سازمان سیا، آمریکا از دهه 1980 برای چنین روزی برنامه ریزی کرده است و بسترهای لازم برای وابستگی شهروندان کشورهای مختلف به فناوری های آمریکایی و تثبیت سرویس های اطلاعاتی این کشور در مقام ناظر کبیر[1] جهان را فراهم کرده است. برای درک وضعیت امروز کافی است تصور کنیم که چهل سال پیش کمتر کسی حاضر بود اطلاعات خصوصی خود را در اختیار دیگران بگذارد اما امروز به واسطه انواع اپلیکیشن ها، نرم افزارها، بازی ها و ابزارهای مختلف، خصوصی ترین اطلاعات و پیچیده ترین و پنهان ترین زوایای ذهن ما نیز برای دارندگان این ابزار قابل تحلیل است. برای درک اهمیت موضوع کافی تصور کنید چه حجم از اطلاعات از طریق ابزارهایی مثل پیام رسان ها، ایمیل ها، بروزرها، انواع سیستم عامل ها، موتورهای جستجو و یا حتی انواع برنامه های کاربردی همچون ورد به صورت داوطلبانه از طریق ما در اختیار این شرکت ها قرار می گیرد.

google company

البته علاوه بر این اطلاعات داوطلبانه به واسطه مبهم بودن چگونگی فعالیت ویندوز، اندروید و ios امکان انواع سوءاستفاده احتمالی نیز برای دارندگان این فناوری فراهم است و آزادانه می توانند با فعال کردن میکروفن، دوربین، GPS و … به هر نوع اطلاعاتی دسترسی داشته باشند.

برآیند مطالب فوق فضایی مخوف را ترسیم می کند که طی آن پنتاگون آمریکا به عنوان مالک بلامنازع اینترنت جهان، همچون ناظر کبیر رمان 1984 جرج اورول با آگاهی از اعمال و نیات شهروندان زمینه بردگی و استثمار آنها را فراهم می کند و هر نوع صدای مخالف یا مستقل از این جریان نیز همچون اقدام اخیر اینستاگرام یا گوگل پلی با اشاره یک انگشت حذف خواهد شد.

کافی است تصور کنیم گوگل به عنوان غول بلامنازع دنیای فناوری، در آینده نه چندان دور برای دسترسی به ابزارها و سرویس های مختلفی که در طول سالها به جزیی جداناپذیر  از سبک زندگی ما بدل شده است، مبالغی را طلب کند. همچنین تصور کنید اطلاعات مختلفی که از طریق ابزارهای مختلف به صورت داوطلبانه یا غیرداوطلبانه در سرورهای گوگل ذخیره شده اند به ابزاری برای باج گیری یا مقابله با شما بدل شوند. در چنین شرایطی با توجه به وابستگی و اعتیاد شدید ما به چنین ابزارهایی، زندگی بدون آنها نیز برای ما غیر قابل تصور و به عبارت بهتر غیر ممکن است. جالب آنکه با توجه به نفوذ روزافزون نقش فناوری هایی همچون اینترنت اشیا، هوش مصنوعی، استفاده از انواع ایمپلنت های آنلاین در نقاط مختلف بدن، واقعیت مجازی، واقعیت افزوده و …..این وابستگی دایما تشدید شده و ما یک قدم دیگر به جهان تک قطبی به رهبری ناظر کبیر نزدیک می شویم. موضوعی که آرزوی دیرینه هر حکمرانی بوده است و تقریباً هر حکمرانی درصدد راهی برای آگاهی کامل از نیات و افکار شهروندان خود بوده است تا از این طریق با پیشگیری از هر تهدیدی پایه های حکومت خود را تثبیت کند.

اما چه باید کرد؟

آیا راهی برای گریز از این شرایط مخوف وجود دارد؟ از آنجا که فناوری و فضای مجازی به بخش جدایی ناپذیری از زندگی حقیقی بدل شده است، تنها ترین یا مناسب ترین راهی که به ذهن می رسد این است که با تقویت فناوری ها، ابزارها و شرکت های مستقل و بومی تا حدودی مانع از شکل گیری مونوپل یا انحصار کامل در دنیای فناوری و ارتباطات شد. این همان راهی است که اغلب کشورهای پیشرو جهان همچون اتحادیه اروپا، روسیه و چین نیز در پیش گرفته اند تا استقلال خود را در برابر سلطه فناورانه آمریکا حفظ کنند.

[1]  ناظر کبیر عنوان شخصیتی است که در رمان 1984 بر تمامی اعمال و افکار شهروندان آگاه است و فضایی بسیار مخوف و ناامن را برای شهروندان به تصویر می کشد.