نادیا درویش _محمدهادی واعظ مهدوی

اندیشکده روابط بین الملل: با زوال شوروی  نظام دو قطبی  جهان به نظام تک قطبی تغییر کرد و آمریکا به عنوان ابر قدرت در عرصه ی بین الملل قد علم کرد  امروزه نیز نظام تک قطبی رنگ باخت و جهان چند قطبی با حضور آمریکا_چین _روسیه ژاپن پدید آمد

در ادامه به برتری و هژمونی چین می پردازیم .

برتری چین در حوزه های مختلف از  اقتصادی ،سیاسی،نظامی تا علمی و فنی زنگ  هشدار برای آمریکا را به صدا در آورده چین بدون آنکه گلوله ای شلیک کند وبه  گدازه های جنگی دامن زند بر اساس اعترافات سازمان های اطلاعاتی و مقام های ارشد آمریکا به بزرگترین نیرو و چالش برای آمریکا تبدیل شده است. چین به عنوان بزرگترین موتوررمحرکه اقتصاد به لحاظ ذخیره ارزی بابیش از سه هزار میلیارد دلار در صدر دنیا قرار داد و بزرگترین مصرف کننده بسیاری از کالا و بزرگترین تولید کننده بسیاری از اقلام در دنیا  شناخته شده است‌ واقعیت این امر برای آمریکا بسیار تلخ میباشد . به همین جهت از زمانیکه چین به عنوان دومین اقتصاد برتر جهان شناخته شد آمریکا کمر همت به نابودی آن بست اما قدرت مالی ،بانکی و زیر ساختهای اقتصادی فنی و علمی چین و قدرت بالای سرمایه گذاری و ارزی این کشور در جوار سایر قابلیت های چین سبب شده است تا آمریکا برای برطرف کردن این چالش با مشکلاتی دست و پنجه نرم کند.

• سیاست و پیشرفت چین

آنچه مشهود است سیاست متفاوت این دو بازیگر در عرصه ی بین الملل است سیاست مسالمت آمیز چین با بسیاری از دول بلاخص در قاره آسیا و منطقه اقیانوس آرام سبب تمایل هرچه بیشتر کشورها برای همکاری با چین شده است .

توسعه و پیشرفت داخلی چین و سرمایه گذاری های کلان چین در بسیاری از قاره ها و همکاری با بیشتر کشور ها در زمینه تجاری،اقتصادی ،علمی و فنی و همزمان اجرای راه ابریشم جدید به عنوان بزرگترین طرح اقتصادی قرن بیست و یکم که بیش از شصت و پنج کشور و منطقه را تحت پوشش قرار میدهد ارتباطات فراوانی بین چین با کشورهای آسیایی _اروپایی _آفریقایی ایجاد میکند.

مضاف بر آن در کنار این موضوعات قدرت نظامی چین نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است چین دارای دو میلیون نیروی نظامی است و از فناوری های برتر هسته ای موشکی ساخت ناو هواپیمابر و ناوشکن جنگنده های عملیاتی و رادار گریز برخورداراست و بتازگی هم سامانه موقعیت سنجی بیدو را راه اندازی نموده است که قادر است در سالهای آتی با توسعه و پرتاب ماهواره های بیشتر جای سامانه جی پی اس آمریکا را بگیرد

• هژمون شدن چین و چالش های پیش رو

تمامی ملزمات برای هژمونی شدن  چین فراهم است اما چین برای هژمونی شدن با دو چالش اساسی مواجه است .

چین برای اینکه بتواند در صحنه ی بین الملل به یک هژمون تبدیل شود با دو چالش دست و پنجه نرم میکند.

مثلا وقتی میگوییم فرهنگ غرب محدوده و منظومه مشخصی دارد اما آنچه به عنوان اختلال در هژمون شدن چین قدم علم کرده فرهنگ خاص و منحصر به فرد آن در نوع تغذیه دست خط آنان است و مردم دنیا نمیتوانند با چنین مسئله هایی خوی بگیرند هرچند چین در این زمینه اقدام به ساخت مدارس کنفوسیوس برای آشنایی جوامع با فرهنگ خویش کرده

چالش پیش روی دیگر چین القای برخی مفاهیم در عرصه بین الملل جهت هژمون شدن است حقوق بشر آزادی بیان و دموکراسی مولفه و ارزشهایی است که غرب آنها را به جامعه بین المللی القا کرده است .

اما درحال حاضر چین مولفه ای ندارد تا برای هژمون شدن روی آن مانور بدهد مگر آنکه مولفه ای نو خلق کند هرچند چین در این راستا دست به اقداماتی زده است تاسیس مدارس کنفسیوس برای آشنایی و گسترش فرهنگ چینی از اولین اقدامات این کشور است