سید محمود کمال آرا “زکریا” – پژوهشگر  مسائل سیاسی

متن اصلی:  از میهمانی چند روزه جلال الدین حقانی با سناتور جمهوری‌خواه که در سال ها قبل به شرق افغانستان سفر کرده است می توان براحتی فهمید که روابط شبکه حقانی با آمریکایی‌ها همواره تیره نمی باشد. همان گروهی که با عملیات های مختلف سعی میکند طالبان را در افغانستان به قدرت برساند.  هرچند شبکه تروریستی حقانی حملات زیادی علیه نظامیان خارجی مستقر در افغانستان انجام داده است اما پژوهش ها نشان می دهد این گروه تروریستی بطور قطع با سرویس‌های جاسوسی غربی و منطقه ارتباط دارند.

هنگامی که طالبان و شبکه حقانی یکدیگر را دو عنصر جداناپذیر در تولید شبکه مرگبار در مناطق مختلف افغانستان می دانند، چرا جلال‌الدین و سراج الدین حقانی که روابط بسیار استثنایی و نزدیک با سیا داشته و دارند را دست نشانده ی سناریو اطلاعاتی دشمن ندانیم؟ گروهی ایدئولوژیک‌ که طالبان را در مناطق قندهار و هلمند و همچنین شرق افغانستان همراهی می کند و از طرفی بر طبل خروج کامل نیروهای خارجی از افغانستان می کوبد.

سرویس های غربی-عربی با نقاب دیگری به روی صحنه آمده اند؟

پژوهشگران دینی افغانستان معقتدندکه افکار طالبان و زیرشاخه های آن نظیر حقانی با داعش شباهت های زیادی دارند. اما هر چقدر به تفاوت های داعش و سایر گروه های تروریستی با طالبان و زیرشاخه های آن بپردازیم، با این وجود نمی توان منافع ملی و عمق استراتژیک سیاست خارجی کشورمان را نادیده گرفت.

وقتی از تکفیر و تفکر پوچ حرف میزنیم باید هر گونه تغییر در اذهان تکفیری را پذیرا باشیم. شباهت‌های طالبان با داعش سبب می‌شوند تا نگرانی‌ها از عاقبت روند این دو گروه در نوع نگرش ها و عملکردشان افزایش یابد. حال که گروه هاي ناراضي در افغانستان و نیز محور تروریستی و تکفیری در منطقه که سال ها از محور مقاومت ضربات سنگینی را دریافت کرده اند و از طرفی فرماندهان اطلاعلاتی آنان یعنی سیا و سرویس های غربی-عربی بدنبال یارگیری وسیع در منطقه و راهی برای درگیر کردن نیروی مقاومت در جبهه ی دیگری هستند، باید پذیرفت ضدیت با تشیع و انسانیت با نقاب دیگری قرار است به روی صحنه بیاید. تجربه ی تلخ روزهای اتحاد داعش که از  خرج منابع مالي ناشي از درآمدهاي نفت و گاز عراق و سوريه بمنظور جذب عناصر تکفیری در منطقه بوجود آمد، حالا نباید در جبهه ای دیگر تکرار شود.

اعضای ناراضی از دولت افغانستان و گروهک های تروریستی در خارج از افغانستان و چچن ها، ازبك ها و تاجيك هايي كه در كنار القاعده قرار دارند و در مناطقي همچون بدخشان کمین کرده اند، آماده هر گونه تنش در آسیای مرکزی و مرزهای مجاور آن می باشند. حال که علمای تکفیری با ادعای تشکیل نظام سیاسی به سمت گفتمان بنیادگرایی افراطی حرکت می کنند و از طرفی خود را بازنده ی جنگ در منطقه با محور مقاومت می بینند، چه فرقی می کند زیر پرچم خراسان بزرگ و خلافت اسلامی سیر کنند یا امارت اسلامی در گستره ای به پهنای افغانستان یا پاکستان و از خاورمیانه تا شمال افریقا؟. با افتتاح دفتر سیاسی طالبان در قطر با عنوان امارت اسلامی افغانستان و تحت پوشش پرچم رسمی آن گروه نیز یقینا نمی تواند بدون هماهنگی با سرویس های غربی – عربی باشد. تردیدی نیست که سرویس های غربی و عربی در تلاشند با حمایت از اسلام افراطی و در پوشش این گروه ها به محور نظامی- دیپلماسی خاور میانه مسلط شوند. پس نمی توان این موضوع را نگفت که تفکر افراطی بنیادگرایی طالبانی به نوعی از سوی غرب و برخی از کشورهای عربی پشتیبانی می شود.

اگر قدرت دوباره به دست انصار هیبت الله آخوندزاده بیفتد، همان کاری را خواهند کرد که گروه های تندرو و نیروهای سپاه صحابه با شهدای کنسولگری مزار شریف کردند.

وقتی می گوییم سلفي گري در دو منطقه دو مكتب ايجاد كرده که اين ها غير از خود كسي را مسلمان نمي دانند، به روزی برمی گردیم که ملا عبدالمنان نیازی همان که درسال ۱۳۷۳ که دیپلمات های ایرانی و خبرنگار ایرنا در مزار شریف به شهادت رسیدند به عنوان استاندار سابق گروه طالبان در مزار شریف بود و در غرب افغانستان فعالیت می کند با تهدید لشکر فاطمیون می گوید که تمام هزاره جات یا مناطق شیعه نشین را به آتش می کشد و یا شیعیان افغانستان را متهم به جاسوسی برای ایران می کند و می گوید: ((هزاره‌ها در حدی نیستند که برای منافع ایران در این کشور بجنگند و وی آنها را خواهند کشت)) و در جای دیگر به صراحت اعلام می کند که  هر روز  حدود  ۴۰ تا ۱۰۰ شیعه هزاره را می کشد اما آن ها هرگز نمی دانند که چگونه و با چه فن و روشی کشته می شوند و یا وقتی ملا فاضل مظلوم عضو هیات سیاسی گروه طالبان در کویته پاکستان و در جمع فرماندهان این گروه بطور واضح اعلام می کند از کشته شدن یک شیعه یا کافر یا هرازه خوشحال می شود؛ حمله به مدرسه سید الشهدای کابل که بیش از یکصد دانش آموز شیعه کشته و  تعداد زیادی مجروح شدند را باید کار چه گروهی دانست؟ ملا برادر و نیازی تلاش کرده اند که مردم شیعه را زیر فشار قرار دهد تا مذهبشان را تغییر دهند.آن ها بارها در مذاکرات منکر حل اختلافات با برسمیت شناختن مذهب شیعه شده اند و از طرفی بیشتر  مردم و فعالان سیاسی در افغانستان معتقدند که با گذشت زمان هیچ تغییری در افکار گروه طالبان در برخورد با دیگر اقوام افغانستان بویژه هزاره ها ایجاد نشده و آن ها همچنان قتل عام می کنند و هنوز هم به دشمنی با شیعیان افغانستان می اندیشند و حاضر نیستند مذهب شیعیان افغانستان را برسمیت بشناسند و به حقوق این مردم احترام بگذارند.

شعار طالبان در دور حاکمیت قبلی این گروه این بود که((تاجیک ها به تاجیکستان بروند، ازبک ها به ازبکستان و هزاره‌ها به گورستان)) این شعار در گوش همه مردم افغانستان بویژه شیعیان هزاره آشنا است که از زبان اکثریت پشتون ها شنیده می شود. در همین راستا عبدالحفیظ منصور عضو هیأت گفت وگو کننده دولت افغانستان با گروه طالبان می گوید دشمنی با شیعیان افغانستان یک استراتژی بلند مدت طالبان است و مقطعی نیز نخواهد بود و  از بین بردن شیعیان را از نگاه دینی جهاد می دانند و به آن باور عمیق دارند.

خاکریزمان با طالبان تا کجاست؟

اگرچه برخی تحلیلگران سیاسی و کارشناسان روابط منطقه ای معتقدند نقاط مشترك زیادی در اهـداف گروه طالبان وجود دارد و می توان آن ها را با مدیریت استراتژیک به یک متحد منطقه ای تبدیل کرد و آنان را تحت کنترل دیپلماسی و میدان قرار داد اما اقدامات و دیدگاه های خصمانه این گروه و زیرشاخه های تندروی آن روند همگرایی و همکاری را در ابهامات فراوانی قرار می دهد.

در راهبرد سیاست خارجی و امنیت مرزهای ایران که همواره رهبر معظم انقلاب در جنگ سوریه تاکید داشتند و فرمودند اگر ما در این کشور با دشمن مبارزه نکنیم بایستی در همدان و کرمانشاه با تروریست ها بجنگیم، ایشان به اهمیت حلقه ی امنیتی کشور در مرزهای همجوار اشاره دارد. اگر باور داریم ناامنی های اخیر افغانستان طبق برنامه ریزی آمریکا و ایجاد آشوب در جبهه ای جدید و سقوط دولت این کشور می باشد، باید این فرضیه را هم در نظر داشته باشیم که این اتفاق دیگر در مرزهای سوریه نیست که خاکریز بزرگی بوسعت عراق در میان آن باشد.

در این خصوص نزدیک شدن گروه های تروریستی به مرزهای ایران و تشدید ناامنی در شرق می تواند با افزایش فشارها از مرزهای شرقی و پیرو آن در مرزهای غربی همراه باشد و در این شرایط احتمال نفوذ، عوامل تروریستی به داخل کشور بسیار بالا می رود. لذا مقابله در دو جناح میدان و دیپلماسی در برابر گروهک های تکفیری و تروریستی قبل از هرگونه اقدام جبران ناپذیر، امکان تحقق تضعیف امنیت ملی و سیاست خارجی را به صفر می رساند. در این میان هرگونه نشان دادن ضعف و یا نرمش در زمینه عدم توجه به ارتقا توان بازدارندگی می تواند امکان تعرض به تمامیت ارضی(بازماندگان گروهک های تروریستی در نوار شرقی) و امنیت ملی کشورمان را فراهم سازد. در این شرایط هرگونه اشتباه در مذاکره و یا تبلیغ بیجا و متعصبانه در مساله طالبان، معامله بر سر امنیت ایران است. واقعیت امر این است که اگر مجددا داعش در سمت غرب و طالبان و دیگر گروهک های ترویستی مانند جندالله و لشکر های پیوسته با آنان در شرق توان مقابله را با ج.ا.ا بدست آورند، رژیم های متجاوز منطقه و آمریکا، سناریوی اطللاعاتی و عملیاتی جدید خود را بار دیگر در خاورمیانه می گسترانند. از طرفی اگر چين را بعنوان دوست مشترک استراتژیک خود میبینیم، باید این را در نظر داشته باشیم که ميلياردها دلار سرمايه گذاري این کشور در سرزمین های شرقی مجاورمان، در صورت عدم وجود امنيت به خطر خواهد افتاد و طبیعتا در این شرایط بار دیگر سیاست، تجارت و روابط منطقه به آمریکا روی خوش نشان خواهد داد.

بر این اساس، اگر ایجاد سفارت طالبان در دوحه را از نقطه نظر سیاسی بعنوان تاسیس نمایندگی های امارت اسلامی بدانیم، آینده خاور میانه درگیر فتنه هایی بر محور امارت اسلامی خواهد بود که هدف از آن اینبار ضربه زدن به اسلام و صدور انقلاب خواهد بود.

 با تمام این تفاسیر شعار تشكيل خراسان بزرگ و خلافت اسلامي، اگر روزی از دهان داعیه دار امارت اسلامی یعنی گروه طالبان و زیر شاخه های تکفیری و تروریست آنان بلند شد، نباید تردید کرد که تفکر دگماتیسم اسلامی همواره درگیر تغییرات بزنگاهی برای استمرار حیات خود و اجرای دستورات سرویس های غربی می باشد.

همکاران پژوهشی در این مقاله:

*جناب آقای دکتر مرتضی کریمی، استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل سیاسی

*سرکار خانم زهیرا(عزیزه) افغان، پژوهشگر مسائل سیاسی دانشگاه شهید بهشتی