حسین طالبی در یادداشتی برای اندیشکده روابط بینالملل مینویسد: درگیری بین آذربایجان و ارمنستان را باید جنگ واسطهها یا به عبارتی قدرت و اعمال نفوذ کشورهای قدرتمند دانست که از این دو کشور برای رسیدن به مقاصدشان سواستفاده میکنند.
نویسنده: حسین طالبی، سردبیر اندیشکده روابط بینالملل
اندیشکده روابط بین الملل: پس از فروپاشی شوروی سابق جمهوری آذربایجان و ارمنستان به عنوان یک دولت مستقل در صحنه تاریخ ظاهر شدند، این دو کشور در زمانیکه زیر پرچم سوسیالیستی شوروی زندگی میکردند بر سر منطقه
کوهستانی قفقاز به نام قرهباغ یا به عبارتی باغ سیاه با یکدیگر تنش ودرگیری داشتند، که با میانجیگری جماهیر شوروی به آتش بس ختم میشد، اما پس از فروپاشی شوروی باتوجه به این موضوع، که این منطقه از لحاظ بینالمللی به عنوان بخشی از آذربایجان محسوب میشود، سربازان آذربایجان و جدایی طلبان ارمنی به بیش از 20 سال برای به در اختیار آوردن کامل این منطقه جنگهای خونین بسیاری را آغاز کردند، که پس از مدتی با دخالت کشورهای منطقه به آتش بس منتهی میشد، اما دوباره آتش این جنگ سنتی بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان شعلهور شده است. باتوجه به مطالب فوق این دو کشور در طول چند سال اخیر در بازههای زمانی مختلف با یکدیگر جنگهای خونین را تجربه کردند، که نتیجه آن نهایت منجر به کشته شدن هزاران فرد غیر نظامی و آوراگی برای ساکنین آن منطقه به همراه داشته است. اکثر منازعات و درگیری کشورها بر سر منابع طبیعی یا مسائل قومی نژادی است، اما جنگ بر سر قره باغ ازاین قاعده مستثنی است، چراکه منابع طبیعی از جمله طلا در قره باغ وجود دارد، اما نه به میزانی که برای تصاحبش دوکشور سالها با یکدیگر درگیر باشند یا ترکهای مسلمان و ارمنیان مسیحی از سالها پیش در کنار یکدیگر زندکی میکردند، در واقع درگیری بین آذربایجان و ارمنستان را باید جنگ واسطهها یا به عبارتی قدرت و اعمال نفوذ کشورهای قدرتمند دانست که از این دو کشور برای رسیدن به مقاصدشان سواستفاده میکنند، زمانیکه این سرزمین کوچک از کنترل خارج شود تمام ناحیه قفقاز را دربر میگیرد، چراکه در استراتژیکترین منطقه جنوب شرقی اروپا قرار دارد ومیتواند بالقوه تمام اروپا را تحت تاثیر قرار دهد و بی ثبات کند، دو کشور که بهصورت پنهانی و آشکارا از این درگیری حمایت میکنند روسیه و ترکیه نام دارد، روسیه از ارمنستان حمایت میکند و تامین کننده اصلی اسلحه در این کشور است ولذا دوپایگاه نظامی در داخل کشور ارمنستان مستقر کرده و در همین راستا پیمان دفاعی با این کشور منعقد کرده است و متعهد شده در صورت بروز درگیری از ارمنستان دفاع کند، اما زمانی موضوع جالب میشود که روسیه تامین کننده اصلی سلاح در کشور آذربایجان است، از طرفی دیگر ترکیه برای نفوذ در منطقه قفقاز برای کنترل مسیر انرژی و حمایت ازتمام اقلیتهای ترک مسلمان طرف آذربایجان بهصورت آشکار گرفته است، در واقع منطقه کوهستانی قره باغ در قفقاز، کانونی برای اعمال قدرت و نفوذ ترکیه و روسیه شده است. گفتنی است که بیش از 20 سال از درگیری منطقه قره باغ میگذرد و همچنان ادامه دارد، این منطقه به دلایل موقعیت استراتژیکی که دارد با افزایش درگیری آتش جنگ در تمام منطقه، ازجمله اروپا شعله ور میشود وشاید شرایط غیر قابل جبرانی را برای منطقه و جامعه جهانی رقم بزند.